شیوهای آموزش نظم به كودكان نوپا
شیوهای آموزش نظم به كودكان نوپا شیوهای آموزش نظم به كودكان نوپا
در ايـن سن كودكان بيشتر والدين را عصباني مي‌كنند، زيرا آنها در آغاز يادگيري و فهم استقلال و شناخت خود به عنوان يك فرد هستند، اما هنوز توانايي آنها در برقراري ارتباط و استدلال كردن، محدود است.
متخصصان مي‌گويند در اين سن كودك در مي‌يابد كه عمل او باعث عكس‌العمل اطرافيان مي‌شود. آنها با اين گونه رفتار سعي در نشان دادن خود و گرفتن حق خود هستند. مشكل اين جاست كه كودك در اين سن كنترل كمي روي رفتار خود دارد و هنوز قسمت منطق ذهن او كامل نشده است و اين مساله باعث به وجود آمدن يك تركيب چالش برانگيز مي‌شود.
پس چگونه مي‌توانيد با كودكي كه هر بار بر سر حمام رفتن مشكل دارد و دراين مواقع دائما جيغ مي‌كشد و فقط كلمه «نه» را تكرار مي‌كند، كنار بياييد؟
در اين مطلب استراتژي‌هاي موثر در برقراري نظم و آرامش و داشتن يك زندگي آرام براي شما و فرزندتان را ارائه مي‌دهيم.
ثابت قدم باشيد
سعي كنيد در اين دنياي به‌هم ريخته و غيرقابل پيش‌بيني، يك محيط امن براي فرزندتان فراهم كنيد. پيش‌بيني شرايط و جريان عادي زندگي احساس امنيت و اعتماد را به كودك منتقل مي‌كند، اگر كودك بداند چه چيزي در آيند پيش خواهد آمد رفتار آرام تري را از خود بروز خواهد داشت.سعي كنيد يك برنامه روزانه ثابت داشته باشيد. اين به معناي داشتن زمان خواب نيمروز، زمان غذا، زمان خواب شب و زمان بازي و تفريح ثابت است.
زماني كه مي‌خواهيد در برنامه كودك تغييري بدهيد، ابتدا به خود كودك بگوييد. گفتن اين جمله به كودك «امشب خاله... از تو مراقبت مي‌كند تا من و پدر براي انجام كاري بيرون برويم» او را آماده مواجهه با تغيير مي‌كند و ممكن است كودك راحت‌تر بخوابد.
زماني كه صحبت از نظم مي‌شود، ثبات نقش مهمي‌خواهد داشت. وقتي شما اولين بار كه فرزندتان در زمين بازي كودك ديگري را زد، به او مي‌گوييد «زدن ممنوع» بايد بار دوم، سوم و چهارم هم همين جمله را بگوييد.
پرهيز از موقعيت‌هاي پراسترس
زماني كه كودك شما به مرحله نوپايي رسيد بايد زمان كافي را دركنار او سپري كنيد تا مشكلات او را دريـابـيـد. مـشـكـلات مـتـداول كـودك در ايـن سـن گرسنگي، بي‌خوابي و تغييرات سريع است. با كمي نقشه‌هاي حساب شده مي‌توانيد از مشكلات پيچيده جلوگيري كنيد و اوضاع را تا حدي آرام نگه داريد.
شما بايد قدرت پيش‌بيني داشته باشيد اين بدان معنا است كه وقتي ساعت خواب نيمروز كودكان است او را به فروشگاه نبريد.
سـعي كنيد كودكتان درزمان خواب نيمروزي، خواب شب و غذا در خانه باشد. اگر درخارج از خانه بوديد، هميشه غذاي لازم را به همراه داشته باشيد تا اگر كودك گرسنه شد، به او غذا بدهيد. زمان بيرون از خانه بودن را كاهش دهيد، اين بدان معنا است كه اگر يك ساعت طول مي‌كشد تا به رستوران موردنظر شما رسيد، يك رستوران نزديك‌تر را انتخاب كنيد يا از مسير كوتاه‌تري به فروشگاه برويد. در آخر اين كه طوري برنامه ريزي كنيد كه كارها را باعجله انجام ندهيد، مخصوصا زماني كه صبح‌ها بايد هم كودك را به مهد كودك ببريد هم خودتان به سر كار برويد.
زمـانـي كـه كودك را در تحولات شريك كنيد راحت‌تر تغييرات را مي‌پذيرد. بسيار ساده مي‌توانيد يك ساعت زنگدار را براي 5 دقيقه كوك كنيد و به كودك بگوييد وقتي ساعت زنگ زد زمان حمام كردن يا لباس پوشيدن است يا مي‌توانيد به كودك اجازه دهيد با نظر خود بين بلوز آبي و قرمز يكي را انتخاب كند.
مانند يك كودك نوپا فكر كنيد
كودك نوپا، بزرگسال كوچك نيست. آنها در درك معناي بسياري از كارهايي كه ما از آنها مي‌خواهيم، دچـار مـشـكـل هـسـتـنـد، مـانـنـد چـگـونـگـي پـيـروي ازدستورات و بروز رفتار‌هاي مناسب. نگاه كردن به قضيه از ديد كودك در جلوگيري از بروز مشكلات موثر است.
شـما ممكن است بگوييد «مي‌دونم «درك» تو دوست نداري روي صندلي مخصوص كودك در ماشين بنشينيد اما اين كاري است كه ما بايد انجام دهيم.» در اين صورت شما كودك را ناز نوازش نمي‌كنيد، اما نشان مي‌دهيد كه احساس او را درك كرده‌ايد. شما بايد محدوديت بگذاريد، اما به طريقي احترام‌آميز و از آن به عنوان يك فرصت براي كمك به آموزش دورنماي شكست‌ها، قوانين و مقررات به كودك استفاده كنيد.
قدرت انتخاب به كودك نشان مي‌دهد كه به شما به او احترام مي‌گذاريد و احساساتش را درك مي‌كنيد. زماني كه از كودك مي‌پرسيد دوست دارد كتاب مورد علاقه‌اش را به داخل ماشين بياورد يا دوست دارد هنگام حركت در ماشين اسنك بخورد، اين احساس را به او مي‌دهيد كه كمي‌كنترل بر اوضاع دارد.
هنر حواس‌پرت كردن را تمرين كنيد
توجه كودك را از كاري كه مشغول انجام آن است پرت كنيد. زماني كه كودك توپش را به ديوار اتاق پـذيـرايـي مـي‌كـوبـد و بـه ده‌هـا بـار تـذكر شما، به انجام ندادن اين كار، توجه نمي‌كند، براحتي مي‌توانيد توجه كودك را به كار ديگري جلب كنيد، او را براي بازي به حياط ببريد يا شروع به خواندن كتاب مورد علاقه‌اش كنيد.
والدين بايد محيطي را فراهم كنند كه موجب بروز رفتار‌هاي مناسب در كودك شود. اگر كودكان در حال انجام كاري هستند كه نبايد انجام دهند به جاي تنبيه كردن بهتر است يك كار يا فعاليت ديگر براي آنها ترتيب دهيد يا كودك را بلند كنيد و به اتاق ديگري ببريد.
به كودك خود استراحت بدهيد
محروم كردن كودك از انجام بازي يا فعاليت دلخواهش، در صورت بروز رفتار‌هاي نادرست، يكي از اساسي‌ترين نكات تربيتي است، اما اين دستاورد براي كودكان نوپا مناسب نيست.
اگر كودك نوپايتان را به دليل رفتار نادرست از انجام بازي دلخواهش محروم كرديد و او را به گوشه اتاق فرستاديد يا مجبور كرديد روي صندلي بنشيند، اين محروميت را به يك تا دو دقيقه محدود كنيد و به آن منطقه «گوشه آرامش يا صندلي آرامش» لقب دهيد.
«گوشه آرامش» مكان امن و به دور از عوامل و شرايط ناراحت‌كننده است و كودك با چند دقيقه بودن در آن مكان، آرامش خود را باز مي‌يابد.
رفتار‌هاي نادرست را تصحيح كنيد، اما زماني هم به تشويق رفتار‌هاي درست اختصاص دهيد. اگر شما كودك را به دليل رفتار‌هاي درست تشويق نكنيد گاهي اوقات او رفتار نادرست را فقط براي جلب توجه شما انجام خواهد داد. اگر به كودك بگوييد كه كار درستي انجام داده و او را تشويق كنيد احتمال انجام دوباره آن كار از طرف كودك براي جلب رضايت شما بسيار زياد خواهد بود.
آرامش خود را حفظ كنيد
زمـانـي كـه در وسـط فروشگاه ايستاده‌ايد و به فرزندتان كه روي زمين نشسته و جيغ مي‌كشد نگاه مي‌كنيد، در حالي كه نگاه همه مردم اطراف روي شماست، لحظه به لحظه فشار خونتان بالا مي‌رود. بسيار سخت است كه آرامش خود را حفظ كنيد، اما از دست دادن كنترل باعث بدتر شدن شرايط پراسترسي مي‌شود كه در آن قرار داريد. به خود كمي زمان بدهيد تا آرامش خود را باز يابيد. در غير اين صورت و با تخليه عصبانيت خود بر سر كودك نه فقط احساس گناه و عذاب وجدان خواهيد كرد بلكه به ضرر كودكتان هم عمل كرده‌ايد.
همان طور كه كودكتان جيغ مي‌كشد، با حفظ آرامش به او بگوييد «مي‌دانم، مي‌دانم» و او را از زمين بلند كنيد. هيچ احساس عصبانيتي از خود بروز ندهيد.
گاهي اوقات بهترين روش، ناديده گرفتن كلي رفتار كودك است. طوري وانمود كنيد انگار كودك هيچ كاري انجام نمي‌دهد. شما رفتار نادرست كودك را كه مي‌خواهيد انجام ندهد، ناديده مي‌گيريد. زماني كه كودك شما دريابد با جيغ كشيدن شكلات ديگري نخواهد گرفت يا نمي‌تواند توجه شما را جلب كند، خودش از فرياد كشيدن خسته مي‌شود.
ممكن است رفتار كودك شما را به درجه‌اي از عصبانيت برسانيد كه وسوسه شويد او را كتك بزنيد، امـا بيشتر متخصصان در مورد تنبيه بدني هشدار داده‌اند. زماني كه كودك را تنبيه بدني مي‌كنيد، كودك تـنـبـيـه بـدنـي را يـاد مـي‌گـيـرد. كـاري كـه ما دقيقا نمي‌خواهيم ياد بگيرد.
بدانيد چه موقع تسليم شويد
فعاليت‌هاي خاصي در زندگي كودك نوپا وجود دارد كه غير قابل بحث هستند. او بايد غذا بخورد، دندان‌هايش را مسواك كند و هنگام مسافرت با ماشين روي صندلي مخصوص بنشيند. علاوه بر اين، بايد حمام برود. زدن و گاز گرفتن هرگز درست نيست. اما بسياري از موارد ديگر ارزش جر و بحث و سردرد را ندارد.
شما بايد تصميم بگيريد كه آيا موضوع آنقدر مهم است كه ارزش جر و بحث داشته باشد يا نه. يعني مساله نيست اگر پسر شما هنگام رفتن به فروشگاه لـبـاس مـرد عنكبوتي‌اش را بپوشد يا كتاب مورد علاقه‌اش را 10 بار بخوانيد. يك‌بار كه كودك به آنچه خواست رسيد، مي‌توانيد دفعه بعد او را به سمت ديگري هدايت كنيد، لباس مناسب‌تري بپوشد يا كتاب ديگري برايش بخوانيد.
در آخر فراموش نكنيد كه، گاهي اوقات جمله «مساله‌اي نيست» تمام استرس‌ها را از بين مي‌برد. بدانيد كه هيچ‌كدام از ما به عنوان والدين، كامل نيستيم؛ اما هرآنچه كه از دستمان برمي‌آيد براي فرزندمان انجام مي‌دهيم. اگر ما به عنوان والدين قوانين ثابتي در خانه وضع كنيم و در انجام آنها غفلت نكنيم روزهاي خوب و آرام زندگي‌مان بيشتر خواهد بود....
